Depresja, choroba najczęściej kojarzona z nadmiernym uczuciem smutku i przygnębienia. Nadal jednak rzadko zdajemy sobie sprawę, jak wiele aspektów naszego życia potrafi być utrudnione kiedy zmagamy się z depresją.
Badania podpowiadają, że depresja może utrudniać nam funkcjonowanie w sferach, które można podzielić na trzy główne grupy: czynności rutynowe, przyjemności, czynności konieczne (Wells, K.B., Stewart, A., & Hays, R. D. 1989; Hays, R. D., Wells, K. B., Sherbourne, C.D., & Rogers, W., Spritzer, K. 1995). W czynnościach rutynowych znajdziemy np. codzienną toaletę, przygotowywanie posiłków i jedzenie, dbanie o dom. Przyjemności to nic innego jak czynności, które potrafią dać nam zastrzyk pozytywnej energii. Z kolei czynności konieczne to np. zażywanie leków, wizyty lekarskie, płacenie rachunków. Często czynności rutynowe i konieczne przeplatają się.
Jeżeli brakuje nam równowagi między tymi aspektami naszego funkcjonowania, będzie nam ciężko zachować dobre zdrowie psychiczne. Kiedy zaniedbamy czynności rutynowe i konieczne, zacznie rosnąć w nas presja i lęk od niedokończonym spraw. Pojawi się przytłoczenie na myśl, o ilości spraw do załatwienia. To tylko pogłębi stan depresyjny. Jeżeli w naszej codzienności braknie przyjemności, sprawy rutynowe i koniecznie zbytnio nas przytłoczą.
Pułapka związana z depresją to brak motywacji na nawigowanie między tymi czynnościami. Ciężko nam zachować balans i zadbać o swoje funkcjonowanie, kiedy towarzyszy nam poczucie przytłoczenia sprawami, które utrudnia nam depresja.
Jak sobie z tym poradzić? Stopniowo i bez presji. Usiądź z kartką papieru i zastanów się jakie sprawy leżą odłożone do zrobienia. Zrób listę. Podziel czynności do odpowiednich grup. Przy każdej czynności zapisz poziom trudności jakie Ci sprawiają. Pamiętaj, że przez depresje nawet proste czynności mogą wydawać się bardzo ciężkie. Dlatego nie oceniaj siebie, nie złość się, że teraz sprawy proste będą utrudnione. Kiedy już ustalisz ze sobą poziom trudności, zacznij działać od spraw, które będzie łatwiej Ci załatwić. Powoli zwiększaj trudność i ilość czynności w danym tygodniu. Pamiętaj również, żeby wybierać czynności z każdej kategorii. To pomoże osiągnąć Ci balans, który jest nam potrzebny żeby zachować zdrowie psychiczne.
Autor: Dominika Olesiak
Referencje
Wells KB, Stewart A, Hays RD, Burnam MA, et al. The functioning and well-being of depressed patients: results from the medical outcomes study. JAMA 1989; 262: 914–919
Hays RD, Wells KB, Sherbourne CD, Rogers W, Spritzer K. Functioning and well-being outcomes of patients with depression compared with chronic general medical illnesses. Archives of General Psychiatry 1995; 52: 11–19